بازگشت داوطلبانه، امن، با عزت و منظم
بازگشت داوطلبانه تبعه خارجی تحت حمایت بین المللی و حمایت موقت عبارت است از بازگشت اختیاری یا در چارچوب برنامه‌های سازماندهی شده تبعه خارجی به کشوری که شهروند آن بوده ویا قبلاً در آن سکونت داشته، به کشوری که تحت حمایت آن بوده و یا به هرشکلی به صورت قانونی در آن مقیم بوده در مواردی که دلیل موجهی برای حمایت کردن وجود ندارد. به منظور اینکه بازگشت مورد نظر داوطلبانه باشد، تصمیم گیری فرد باید آگاهانه و اختیاری باشد.
اصول اولیه بازگشت داوطلبانه
بازگشت ها مطابق با قوانین بین المللی بر اساس اصول بازگشت به صورت داوطلبانه، امن و با عزت ومنظم صورت می گیرد. در کشورما هیچ تبعه خارجی تحت حمایت موقت یا بین المللی با اجبار به کشور مبدأ خود بازگردانده نمی شودو شخص به منظور بازگشت به کشورخود تحت هیچ فشاری قرار نمی گیرد. علاوه بر این، حصول اطمینان درخصوص اینکه افرادی که به کشور مبدأ خود باز می گردند از استانداردهای زندگی در خور شأن انسانی برخوردار می باشند حائزاهمیت می باشد. به منظوراطمینان از تداوم و پایداری بازگشت های انجام گرفته، توجه و دقت خاصی در مورد ادغام مجدد افراد استرداد شده صورت می گیرد.
مراحل بازگشت داوطلبانه
یک "فرم درخواست بازگشت داوطلبانه" توسط استانداری استان محل اقامت خود برای اتباع خارجی که تحت حمایت موقت هستند و درخواست بازگشت داوطلبانه دارند، تنظیم می شود.امور مرتبط به بازگشت داوطلبانه اتباع سوری تحت حمایت موقت در کشورما تحت نظارت سازمان های بین المللی و سازمان های غیردولتی انجام می شود. بدین ترتیب نظارت مستقل بر فرآیندهای بازگشت داوطلبانه فراهم می شود. در مورد بازگشت داوطلبانه اتباع سوری، «فرم درخواست بازگشت داوطلبانه» که برای تبعه خارجی تهیه شده توسط مقامات ریاست اداره مهاجرت و همچنین نماینده کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد (UNHCR) یا در صورت عدم حضور نماینده کمیساریای عالی پناهندگان، توسط مسئول هلال احمر امضا می شود.در غیاب مقامات کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل و هلال احمر، توسط نماینده یک سازمان جامعه مدنی یا یکی از مقامات شورای حقوق بشر و برابری استانی مورد تایید استانداری های استان ، امضا می شود.
پس از تکمیل مراحل بازگشت داوطلبانه، برای اتباع خارجی برگه مجوز تردد بین شهری به منظور مراجعه به استان مرزی که از آنجا از کشورمان خارج می شود، صادر می گردد.
پس از انجام تحقیقات و بررسی های لازم دررابطه با اتباع خارجی که از استان محل اقامت خود به پایانه های و گذرگاه مرزی های اعزام شده اند شرایط خروج از کشوربرای آنها فراهم خواهد شد. کارت های هویت حمایت موقت از افراد مذکور دریافت شده و امحاء می شود. برای اتباع خارجی که براساس بازگشت داوطلبانه از کشورما خارج می شوند از طرف پلیس مرز زمینی کد تهدید مربوطه درج خواهد شد و از طرف پلیس مرز زمینی مربوطه در سیستم GöçNet وضعیت حمایت موقت آنها به علت بازگشت داوطلبانه لغو خواهد شد.
امور مرتبط با خروج-ورود مجاز به منظور بازگشت داوطلبانه
ورود-خروج مجاز؛ مجوزی است که به منظور حمایت از و برنامه ریزی برای بازگشت داوطلبانه رفتن اتباع خارجی سوری تحت حمایت موقت به سوریه را برای مدت زمان کوتاهی امکان پذیر می کند.
در چارچوپ حق ورود-خروج مجاز ، که از ۱ ژانویه ۲۰۲۵ شروع شده است، افرادی که درخواست آنها تایید شود باید حداکثر تا تاریخ ۱ ژوئیه ۲۰۲۵ از پایانه مرزی که از آن خارج شده اند، مجددا وارد تورکیه شوند.
کسانی که از حق خروج مجاز بهره مند می شوند در یک دوره ۶ماهه حداکثر ۳بار می توانند به سوریه سفر داشته باشند. کارت هویت افرادی که در این مدت رفت و آمد می کنند از آنها اخذ نخواهد شد.
حق خروج مجاز با اجازه به سرپرست خانواده داده می شود. در صورتی که سرپرست خانواده نتواند از کشورخارج شود یکی از اعضای بزرگسال خانواده می تواند به نام خانواده از حق خروج- ورود مجاز بزخوردار شود.
خروجی های مجاز از طریق پایانه های مرزی زمینی کیلیس چوبان بی و هاتای زیتین دالی انجام می شود. اتباع سوری که از حق خروج مجاز خود استفاده می کنند باید تنها از پایانه ای که از آن خارج شده اند دوباره وارد تورکیه شوند.
مراحل زیر در رویه‌های خروج مجاز برای بازگشت داوطلبانه دنبال می‌شود:
۱. تعیین وقت مصاحبه به منظور«خروج-ورود مجاز» از طریق سامانه تعیین وقت مهاجرت (randevu.goc.gov.tr).
۲. انجام بررسی های لازم با مراجعه به مدیریت اداره مهاجرت استان در تاریخ و ساعت مشخص شده در اطلاعات وقت مصاحبه ارسالی از طریق پیامک کوتاه (SMS) .انجام مصاحبه در خصوص درخواست ورود-خروج مجاز در صورت عدم وجود مانع برای خروج از کشور(تأیید اثر انگشت، استعلام ثبت نام UYAP و ...) .صدور گواهی مجوز تردد بین شهری ۱۵ روزه تا شخص بتواند به شهری که می خواهد از پایانه مرزی آن خارج شود، سفر کند.
۳. بررسی اثر انگشت تبعه خارجی در پایانه مرزی و انجام بررسی های نهایی مبنی بر وجود ویا عدم وجود مانعی برای خروج.
۴. خروج مجازاز کشور اتباع سوری پس ازانجام تشریفات گمرکی، برای آنها "برگه سیاحتی مخصوص اتباع خارجی" صادر می شود.
سوالات متداول
بازگشت داوطلبانه (GGD) چیست؟
بازگشت داوطلبانه عبارت است از بازگشت داوطلبانه یک تبعه خارجی تحت حمایت بین المللی یا حمایت موقت به کشورمبدا خود که با اراده آزاد و تصمیم آگاهانه مبتنی بر اطلاعات انجام می گیرد. بازگشت داوطلبانه ،می بایست بازگشتی ایمن و با عزت باشد. بدون گرد هم آمدن همه مولفه های بازگشت مورد بحث، نمی توان درمورد بازگشت داوطلبانه صحبت کرد.
در این خصوص، در تورکیه بازگشت اتباع خارجی به کشورمبدا خود بر اساس اصل «بازگشت ایمن، داوطلبانه و با عزت» می باشد.
به چه علت بازگشت داوطلبانه ؟
بازگشت داوطلبانه ممکن است بنا به دلایل و انگیزه های مختلف ترجیح داده شود. برخی از این دلایل عبارتند از احساس دلتنگی برای وطن، توسعه فرصت های اقتصادی در کشور خود، همچنین روند مذکورپروسه ای است که مهاجران ممکن است بنا به دلایل شخصی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی همانند مشکلات ادغام مهاجران در کشور میزبان، انتخاب کنند.
بازگشت داوطلبانه چگونه انجام می شود؟
مور مربوط به بازگشت داوطلبانه توسط ریاست اداره مهاجرت انجام می گیرد. اتباع خارجی که با رضایت خود قصد بازگشت به کشورمبدا خود را دارند با مراجعه به مدیریت اداره مهاجرت استان محل اقامت خود می توانند روند بازگشت داوطلبانه خود را آغاز کنند. اطلاعات مورد نیاز در رابطه با روند انجام مراحل به مراجعین در مدیریت های اداره مهاجرت استانی داده می شود.
بازگشت داوطلبانه ازطریق کدام پایانه های مرزی انجام می شود؟
امور مرتبط با بازگشت داوطلبانه در حال حاضر از طریق پایانه های مرزی قاضی آنتپ کاراکامیش ، شانلی عورفا آکچاکاله ، کیلیس عنجو پینار، هاتای زیتین دالی ، جیلوه گوز و یایلاداعی انجام می شود.
